Choroba wieńcowa zwykle wywołana jest miażdżycą, która zwęża lub blokuje tętnice, transportujące krew do serca. Blaszki miażdżycowe ograniczają albo zatrzymują przepływ krwi do mięśnia sercowego. Ciężkie niedokrwienie może prowadzić do ostrego zespołu wieńcowego, włącznie z zawałem serca. Zwykle ból w klatce piersiowej wywołany jest wysiłkiem lub stresem. Sprawdź, jak się objawia i jak wygląda diagnoza!
Choroba wieńcowa – rodzaje
Niedokrwienie występuje zwykle wtedy, gdy serce potrzebuje dodatkowego tlenu, na przykład wtedy, gdy ćwiczysz, jesz, jesteś podekscytowany, zmęczony lub zestresowany. Jeżeli objawy ustąpią po 10-minutowym odpoczynku lub zażyciu leków, mamy najprawdopodobniej do czynienia ze stabilną chorobą wieńcową.
Niedokrwienie, a nawet zawał serca, czasami przebiegają bezobjawowo. Mówimy wtedy o niemym niedokrwieniu mięśnia sercowego, które częściej występuje u cukrzyków. Stabilna dławica piersiowa może być wywołana wysiłkiem fizycznym, stresem, obfitym posiłkiem lub zimnym powietrzem. Za każdym razem występują podobne objawy, co ważne, ustępują po dłuższym odpoczynku. Dusznicę bolesną rozpoznaje się u pacjentów z objawami schorzenia bez pogorszenia w ciągu ostatnich dwóch miesięcy. Wspomniany rodzaj dławicy wywołany jest brakiem równowagi między zapotrzebowaniem serca na krew bogatą w tlen a dostępnością ilości krwi. Może sygnalizować choroby serca i powinna być zbadana przez lekarza.
Należy też wspomnieć o niestabilnej chorobie wieńcowej. Istnieją trzy różne postacie wspomnianego schorzenia:
- dławica, która pojawiła się po raz pierwszy, nawet jeśli ustępuje po odpoczynku i wymaga stałego wysiłku,
- dławica wysiłkowa, która kiedyś była stabilna, a teraz występuje przy mniej intensywnej aktywności fizycznej,
- objawy dławicy w spoczynku bez wysiłku fizycznego.
Ten typ dławicy nazywany jest ostrym zespołem wieńcowym. Chociaż można ją złagodzić lekami doustnymi, zwiększa ryzyko zawału serca. Zwykle wymagane jest intensywne leczenie lub zabieg. Należy ją traktować jako stan nagły.
Z kolei dławica odmienna, zwana również dławicą naczynioskurczową lub Prinzmetela, to postać choroby wieńcowej, która prawie zawsze występuje, gdy osoba odpoczywa. Tętnica wieńcowa może ulec skurczowi, zaburzając dopływ krwi do mięśnia sercowego. Na wspomniane schorzenie narażeni są palacze, osoby zażywające leki pobudzające lub narkotyki (np. kokaina). Ciężki i długi skurcz wieńcowy może prowadzić do zawału.
Choroba niedokrwienna serca – objawy
Biorąc pod uwagę zróżnicowanie objawów, każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Ostry zespół wieńcowy może powodować następujące dolegliwości: dławica piersiowa, zawroty głowy, zimne poty, ból szyi, zaburzenia snu i zmęczenie. Niejednokrotnie towarzyszą im inne symptomy, takie jak nudności lub wymioty, uczucie niestrawności i duszności, szczególnie podczas aktywności. Dławica piersiowa może powodować ucisk, pieczenie lub ściskanie podczas wysiłku. Ból zazwyczaj rozpoczyna się za mostkiem, ale niektóre osoby odczuwają dyskomfort w szczęce, barkach, plecach lub gardle. Dławicę piersiową można pomylić ze zgagą lub niestrawnością, dlatego jeśli odczuwać niepokojące objawy, skontaktuj się z lekarzem.
Choroba wieńcowa – objawy
Choroba wieńcowa rozwija się wtedy, gdy tętnice nie są w stanie dostarczyć do serca odpowiedniej ilości krwi bogatej w tlen.
Kobiety rzadziej doświadczają bólu w klatce piersiowej niż mężczyźni, zamiast tego zgłaszają:
- zawroty głowy,
- zmęczenie,
- nudności,
- ucisk w klatce piersiowej,
- ból brzucha,
- pocenie się,
- pieczenie w klatce piersiowej lub w górnej części brzucha.
Przewlekła choroba wieńcowa może prowadzić do dusznicy (zwłaszcza podczas ćwiczeń), zmęczenia i bólu szyi. Jeśli odczuwasz niepokojące objawy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania, postawi diagnozę i wdroży leczenie.
Choroba wieńcowa – na czym polega diagnostyka?
Jednym z podstawowych badań w diagnostyce choroby wieńcowej jest elektrokardiogram (EKG), który pozwala określić, czy serce bije w równym rytmie, czy nieregularnie. Oprócz tego rejestruje siłę i czas sygnałów elektrycznych przechodzących przez serce. EKG można wykonać w gabinecie lekarskim, szpitalu lub przychodni. Nie musisz się do niego specjalnie przygotowywać. Najpierw położysz się na kozetce, następnie pracownik służby zdrowia umieści kilka elektrod na Twoich ramionach, nogach i klatce piersiowej. W razie potrzeby operator zgoli lub przytnie włosy, by elektrody nie odkleiły się w trakcie badania. Wspomniane czujniki są przymocowane przewodami do urządzenia, które rejestruje aktywność elektryczną. Można ją zobaczyć na monitorze komputerze i/lub papierowym wydruku. Elektrokardiogram trwa około trzech minut.
Jakie badania wykonuje się w celu rozpoznania choroby niedokrwiennej serca?
Angiografię wieńcową (koronarografię) zazwyczaj wykonuje się po ataku serca lub dławicy piersiowej. Specjalista wprowadza cewnik, czyli małą rurkę, do tętnicy w pachwinie, nadgarstku lub ramieniu, a następnie przesuwa ją w górę. Do tętnic wstrzykuje kontrast, a później wykonuje zdjęcia rentgenowskie. W ten sposób lekarz sprawdza, gdzie i w jakim stopniu tętnice są zablokowane. Dodatkowo kardiolog może ocenić, jak serce pompuje krew do wszystkich tkanek.
W diagnostyce choroby niedokrwiennej serca ważną rolę odgrywa też próba wysiłkowa, która pomaga określić, czy serce dostaje odpowiednią ilość krwi i tlenu podczas ćwiczeń. Wspomniane badanie pokazuje również, jak serce reaguje na wysiłek. Przed testem lekarz umieszcza na klatce piersiowej, nadgarstkach i kostkach pacjenta małe elektrody, by wykonać EKG. W ten sposób otrzymuje informacje o pulsie i rytmie serca podczas chodzenia na bieżni lub jazdy na rowerku stacjonarnym. Oprócz tego mierzy kardiolog mierzy ciśnienie krwi, by uzyskać dodatkowe dane o stanie zdrowia pacjenta. Niekiedy lekarz zleca też rentgen klatki piersiowej, który wykorzystuje promienie rentgenowskie do tworzenia szczegółowych obrazów serca, płuc, przełyku i tchawicy.