Medycyna regeneracyjna jest obecnie coraz szerzej stosowana w leczeniu rozmaitych chorób i dolegliwości. Wiąże się z nią również nadzieje na leczenie schorzeń, których obecnie nie da się wyleczyć, takich jak choroby autoimmunologiczne. Chociaż dziedzina medycyny regeneracyjnej wciąż się rozwija, już można korzystać z niektórych jej odkryć. Dowiedz się, czym jest medycyna regeneracyjna i jakie zastosowanie posiadają komórki macierzyste.

Czym jest medycyna regeneracyjna?

Medycyna regeneracyjna jest stosunkowo młodą dziedziną w Polsce. Mieści się ona w grupie dziedzin medycznych, jednak współpracuje z wieloma innymi dyscyplinami. Medycyna regeneracyjna zajmuje się możliwie jak najlepszym wspomaganiem gojenia i regeneracji tkanek ludzkiego organizmu oraz wymiany uszkodzonych komórek na nowe. Za pomocą tej dyscypliny można leczyć nawet trudne choroby lub urazy układu nerwowego czy sercowo-naczyniowego. Kiedy organizm nie jest w sanie sam się zregenerować, medycyna regeneracyjna korzysta z tzw. komórek macierzystych.

Co to są komórki macierzyste?

Komórki macierzyste mają za zadanie zastąpić stare, uszkodzone komórki, nowymi. Niektóre z nich mogą przekształcać się w komórki dowolnych tkanek, dzięki czemu mają duży potencjał leczniczy.

Dzielimy je ze względu na ich zdolność do podziału albo pochodzenie. Ze względu na pochodzenie można wyróżnić embrionalne komórki macierzyste, których dziś raczej się nie stosuje z uwagi na dylematy natury etycznej oraz komórki somatyczne, które pobiera się od w pełni rozwiniętych organizmów. Dawcą komórek macierzystych może być każda osoba dorosła wykazująca zgodność tkankową z osobą biorcy, a czasami nawet sam biorca.

Z uwagi na skuteczność i zdolność do przekształcania się najczęściej stosuje się komórki mezenchymalne, które pozyskuje się między innymi z tkanek, szpiku kostnego oraz krwi obwodowej.

Zastosowanie komórek macierzystych w leczeniu chorób

Komórki macierzyste znajdują zastosowanie w leczeniu chorób różnych układów. Potrafią się one przekształcić w komórki tkanek stawowych, kostnych czy tłuszczowych. Wykorzystuje się je między innymi w leczeniu chorób neurologicznych, okulistycznych i ortopedycznych. Coraz częściej są także stosowane w medycynie estetycznej. Trwają badania nad tym, jak komórki macierzyste mogłyby pomóc w leczeniu chorób autoimmunologicznych.

Działanie komórek macierzystych

Wśród właściwości komórek macierzystych można wymienić między innymi zachodzenie procesów:

• Proliferacji – czyli zdolności do samoodnawiania się i podziałów komórkowych. Przykładem takiego działania jest sytuacja, w której dochodzi do powstania rany na skórze. Wówczas komórki znajdujące się na brzegu rany wysyłają sygnał o potrzebie rozmnożenia się i zregenerowania jej.
• Dyferencjacji – czyli zdolności do przekształcania się niewyspecjalizowanych w żadnej konkretnej funkcji komórek w te specjalistyczne, pełniące charakterystyczne dla nich zadania w organizmie.
• Przeciwzapalnych – przykładowo komórki mezenchymalne, wprowadzone do organizmu, blokują nadaktywność układu immunologicznego, dzięki czemu opóźniają rozwój stanu zapalnego. W związku z tym mają szansę na zahamowanie działania organizmu mającego na celu odrzucenie przeszczepu.

Co można leczyć z pomocą medycyny regeneracyjnej?

Medycyna regeneracyjna znajduje zastosowanie w leczeniu chorób mięśni, urazów, udarów i układu nerwowego. Komórki mezenchymalne stosuje się w między innymi w leczeniu chorób takich jak: mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie rozsiane, rdzeniowy zanik mięśni, encefalopatia, padaczka lekooporna czy udar niedokrwienny.

Komórki macierzyste są bardzo pomocne w leczeniu tych i różnych innych chorób, ponieważ działają niezależnie od ich podłoża. Dają one efekty w postaci znaczącej redukcji objawów lub postępu choroby. Ich zastosowanie wpływa pozytywnie także na samopoczucie pacjentów i poprawę komfortu ich codziennego życia. Z pomocą odpowiednio dobranej i skrupulatnie realizowanej rehabilitacji, może przywrócić ich do prawidłowego funkcjonowania sprzed choroby, jeśli jest nabyta a nie wrodzona. W przypadku chorób wrodzonych, terapia przy użyciu komórek macierzystych może zapewnić pacjentom o wiele większą wygodę i możliwość rozwinięcia umiejętności, które wcześniej nie były osiągalne.

Komórki macierzyste a choroby narządu ruchu

W przypadku leczenia chorób o podłożu mięśniowym, można uzyskać znaczną poprawę kontroli motorycznej, przywrócenie np. zdolności samodzielnego połykania czy wykonywania prostych czynności rękami. Komórki macierzyste pomogą także w sytuacji, w której pożądane jest przywrócenie choremu funkcji mowy. Mogą być także uzupełnieniem innych terapii. Dają bardzo dobre efekty w niwelowaniu skutków rozmaitych niedowładów, nadmiernego napięcia mięśniowego i poprawy czucia u chorego.

Choroby układu nerwowego

W przypadku chorób związanych bezpośrednio z działaniem mózgu i innych elementów układu nerwowego, komórki mezenchymalne wykazują działanie naprawcze, antyapoptotyczne i stymulujące do naprawy uszkodzonej tkanki. Przyczyniają się zatem do przywrócenia prawidłowego funkcjonowania mózgu, zwiększają jego neuroplastyczność i pomagają zdrowym elementom układu nerwowego przejąć tymczasowo funkcje obszarów zmienionych chorobowo.

Przykładową chorobą układu nerwowego, w jakiej zastosowanie znajdują komórki macierzyste, jest padaczka lekooporna. Ich wykorzystanie w terapii umożliwia zmniejszenie częstotliwości napadów padaczkowych albo ich całkowite wyeliminowanie.

Wskazania do zastosowania terapii przy użyciu komórek macierzystych

Wśród wskazań do terapii komórkami macierzystymi, związanych z uporczywymi dolegliwościami, można wymienić wszystkie urazy stawów i mięśni, zmiany zwyrodnieniowe, ból mięśni lub kręgosłupa, leczenie ran i blizn po zabiegach operacyjnych.

Oprócz wcześniej wymienionych chorób wśród wskazań do stosowania tego rodzaju terapii można wymienić:

• różne rodzaje białaczki (między innymi ostra białaczka limfoblastyczna czy przewlekła białaczka szpikowa)
• niedokrwistość,
• nadpłytkowość i wrodzona małopłytkowość,
• chłoniaki, szpiczaki, mięśniaki,
• osteoporoza,
• choroba Wolmana, zespół Lescha-Nyhana, zespół Kostmanna, zespół Wiskotta-Aldricha.

Leczenie komórkami macierzystymi w SCM Kraków

W naszym prywatnym szpitalu specjalistycznym SCM możliwe jest leczenie przy wykorzystaniu komórek mezenchymalnych. Centrum leczenia SCM wyposażone jest w najnowocześniejszy sprzęt i doskonałych specjalistów w swoich dziedzinach. Można wykonywać tutaj wszystkie zabiegi przy użyciu komórek macierzystych, a obiekt jest przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, co może być szczególnie ważne w przypadku osób chcących leczyć choroby układu nerwowo-mięśniowego.