Ból w dole pleców to częsta dolegliwość przyszłych mam. Na ogół związany jest ze zmianą środka ciężkości, który przesuwa się z powodu rosnącego brzucha, powodując ucisk na kręgosłup. Może się jednak zdarzyć, że silny ból w odcinku lędźwiowym jest objawem kolki nerkowej. Mimo, że nie jest to częste zjawisko, wszelkie niepokojące objawy należy konsultować z lekarzem. Jakie dokładnie symptomy daje kolka nerkowa w ciąży, dlaczego się pojawia i jak ją leczyć? Wyjaśniamy w artykule.

Czym jest kolka nerkowa?

Kolka nerkowa to bardzo nieprzyjemna dolegliwość, której towarzyszy ostry ból – opisywany nieraz przez pacjentki jako silniejszy niż ten występujący przy porodzie.

Najczęściej pojawia się w drugim lub trzecim trymestrze ciąży i dotyczy 1 na 3000 kobiet.

Mimo, że kolka w ciąży nie zagraża bezpośrednio życiu i zdrowiu matki oraz płodu, niebezpieczne mogą być nawracające ataki i wynikające z nich powikłania. Z tego właśnie powodu, nie wolno jej lekceważyć, a wszelkie niepokojące objawy, należy zgłosić lekarzowi.

Kolka nerkowa w ciąży – dlaczego może wystąpić?

Kolka nerkowa w ciąży może pojawić się z kilku różnych przyczyn. Zaliczamy do nich kamicę nerkową, infekcje układu moczowego, zmiany hormonalne i ucisk macicy na pęcherz, nerki lub moczowody.

Kamica moczowa a kolka w ciąży

Kolka nerkowa czasem występuje jako następstwo rozwijającej się już wcześniej kamicy moczowej. Jest to schorzenie, polegające na powstawaniu złogów w drogach moczowych, które następnie tworzą kamienie, umiejscowione najczęściej w nerkach lub pęcherzu moczowym. Złogi te składają się ze związków chemicznych wytrąconych z moczu, czemu sprzyja m.in. jego nieprawidłowy odczyn, odwodnienie lub przyjmowanie niektórych leków.

Atak kolki nerkowej, spowodowany powstałymi wcześniej kamieniami, wynika z ich przemieszczania się w układzie moczowym, a następnie z zastoju moczu w nerce i nagłego wzrostu ciśnienia w górnych drogach moczowych ciężarnej.

Dolegliwości wynikających z kamicy nie wolno lekceważyć, ponieważ wiążą się z nimi niebezpiecznie powikłania, np. odmiedniczkowe zapalenie nerek, mogące prowadzić do przedwczesnego porodu.

Kolka nerkowa w ciąży a ucisk macicy

Nie zawsze jednak przyczyną kolki są schorzenia w układzie moczowym. Do ataku może dojść w wyniku ucisku na nerki, pęcherz lub moczowody, który wywołuje powiększająca się macica. Stan taki utrudnia przepływ i wydalanie moczu, mogąc prowadzić do dolegliwości bólowych.

Kolka w ciąży a infekcje układu moczowego

Nawracające infekcje w drogach moczowych również mogą wywoływać ostry ból, wynikający ze skurczu mięśni i utrudnionego przepływu moczu. Niestety często nasilają też objawy kamicy i mogą ją uaktywnić.

Zmiany hormonalne a kolka nerkowa u ciężarnych

Zmiany w poziomie hormonów w przebiegu ciąży wpływają na skurcze mięśniówki, co może dawać objawy kolki nerkowej.

Objawy kolki nerkowej w ciąży

Symptomy kolki nerkowej są bardzo charakterystyczne, głównie poprzez nasilenie dolegliwości. Jednak kobiety ciężarne, ze względu na towarzyszące im inne objawy, czasami mają wątpliwości co do odczuwanego bólu i jego pochodzenia.

Gdzie boli podczas kolki nerkowej w ciąży? Głównym objawem kolki nerkowej w ciąży jest ostry ból zlokalizowany w dolnej części pleców – najczęściej po jednej stronie ciała. Niekiedy promieniuje on do krocza oraz pachwin. Dolegliwości bólowe opisywane są jako bardzo silne, tępe i uniemożliwiające normalne funkcjonowanie.

Inne objawy kolki w ciąży to:

• mdłości i/lub wymioty,
• stan podgorączkowy lub gorączka,
• krew w moczu i zmiana jego konsystencji,
• bolesne parcie na pęcherz,
• osłabienie,
• wyraźne pogorszenie samopoczucia.

Czy kolka nerkowa w ciąży jest groźna i wymaga wizyty w szpitalu?

W większości przypadków kolka nerkowa nie stanowi zagrożenia dla życia matki i płodu, a stosowane leczenie może być prowadzone w warunkach domowych. Jeśli jednak zauważysz niepokojące objawy, to jak najszybciej umów się na konsultację do lekarza ginekologa.

Kolka nerkowa w ciąży – kiedy do szpitala?

W niektórych sytuacjach, np. kiedy występuje zaawansowana kamica nerkowa w ciąży, na którą nie działa farmakoterapia i stosowanie się do zaleceń lekarskich, konieczna może okazać się hospitalizacja.

Co robić, gdy w ciąży występuje kolka nerkowa? Łagodzenie objawów i leczenie

Co robić, gdy w ciąży wystąpi kolka nerkowa? Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć przy wystąpieniu wymienionych wyżej objawów, jest zgłoszenie się do ginekologa prowadzącego ciążę, który w razie potrzeby skieruje pacjentkę do urologa.

Specjalistyczna diagnostyka obrazowa i laboratoryjna pozwoli określić przyczynę dolegliwości, tak aby zastosować skuteczne leczenie.

Leczenie kolki nerkowej w ciąży

Metody terapeutyczne lekarz dostosowuje zawsze do stopnia nasilenia dolegliwości oraz zaawansowania ciąży. U większości pacjentek stosuje się leczenie zachowawcze i objawowe. Najczęściej wystarczające okazują się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i rozkurczowe, bezpieczne dla kobiet w ciąży. Niekiedy stosuje się też leki rozpuszczające złogi.

Ponadto w celu łagodzenia objawów zaleca się:

• wypijanie odpowiednich ilości wody,
• spacery,
• rozgrzewające okłady w dolnym odcinku pleców.

Zapobiega to zastojom płynów i ułatwia samoistne wydalenie drobnych kamieni z moczem.

Jeśli powyższe sposoby okażą się nieskuteczne, a pacjentka skarży się na nawracające kolki nerkowe, infekcje układu moczowego i ból oporny na farmakoterapię, konieczna może okazać się hospitalizacja i założenie cewnika moczowodowego.

W sytuacji, gdy stan ciężarnej jest poważny, niezbędne może okazać się przeprowadzenie przezskórnej nefrostomii. Zabieg wykonywany jest pod kontrolą USG po podaniu znieczulenia. Polega na wprowadzeniu rurki przez okolicę lędźwiową i odprowadzeniu moczu bezpośrednio z nerki.

Kobiety cierpiące z powodu kolek nerkowych wywołanych kamicą, w ramach profilaktyki powinny stosować odpowiednią dietę i dbać właściwą podaż płynów. Planując ciążę, warto zrezygnować z żywności wysoko przetworzonej, ostrych przypraw, soli, a także produktów bogatych w szczawiany, takich jak szpinak, rabarbar, szczaw, buraki, mocna herbata i kawa. Warto ograniczyć też mleko i jego przetwory oraz zrezygnować z suplementów z wapniem. Wymienione produkty mogą bowiem nasilać objawy kamicy.