Przepuklina pępkowa po ciąży to popularna przypadłość, zwłaszcza u kobiet rodzących wielokrotnie. Należy pamiętać, że nie jest to jedynie problem estetyczny. Schorzenie często daje objawy utrudniające codzienne funkcjonowanie, a nieleczone może prowadzić do groźnych dla zdrowia i życia powikłań. Jak wygląda przepuklina pępkowa po ciąży? Jakie daje symptomy i jak się ją leczy? Wyjaśniamy.
Czym jest przepuklina i jakie są jej rodzaje?
Przepuklina to stan, w którym cały narząd lub jego części, przemieszczają się poza swoje naturalne granice. W wyniku nieprawidłowego położenia powstaje charakterystyczne uwypuklenie – przeważnie widoczne gołym okiem.
Przepuklina powstaje najczęściej w obrębie jamy brzusznej. Wyróżnić możemy:
- Przepuklinę pachwinową – część jelita przeciska się dolną częścią brzucha do pachwiny.
- Przepuklinę kresy białej – powstaje wzdłuż linii łączącej mostek ze spojeniem łonowym.
- Przepuklinę w bliźnie pooperacyjnej – np. przepuklina po „cesarce” (cesarskim cięciu) – pojawia się zwykle podczas gojenia się rany. Przyczyną jest nieprawidłowe szycie, krwiaki lub zakażenie.
- Przepuklinę pępkową – powstaje, kiedy fragmenty narządów przedostają się przez niedomknięty pierścień pępkowy oraz powłoki uszkodzonej jamy brzusznej. Najczęściej diagnozowana jest przepuklina pępkowa po ciąży.
Dlaczego powstaje przepuklina pępkowa?
Istnieje wiele powodów powstania przepukliny pępkowej, a jednym z nich jest ciąża oraz poród. Do powstania schorzenia przyczynia się najczęściej rosnąca macica, która rozciąga i osłabia mięśnie brzucha, zlokalizowane wokół pępka.
Oprócz tego w organizmie kobiety zachodzi szereg zmian, w tym hormonalnych. Pracujący inaczej niż zwykle układ endokrynologiczny, może wywoływać problemy takie jak zaparcia. Nadmierny wysiłek podejmowany podczas oddawania stolca, a co za tym idzie, zwiększone ciśnienie wewnątrz brzucha, mogą w efekcie doprowadzić do powstania przepukliny.
Przepuklina pępkowa po ciąży bywa także skutkiem porodu naturalnego. Siła włożona przez pacjentkę w proces parcia sprzyja jej powstawaniu.
Najbardziej narażone na pojawienie się przepukliny są kobiety, które rodziły wielokrotnie. W grupie podwyższonego ryzyka są również panie z nadwagą, a także kobiety z przewlekłymi chorobami wywołującymi kaszel.
Przyczyną schorzenia bywa także nieprzestrzeganie zaleceń lekarza i dźwiganie ciężkich przedmiotów. Czynności te wpływają na zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego. Jeśli jednocześnie dojdzie do osłabienia wytrzymałości ścian jamy brzusznej, może dojść do powstania przepukliny pępkowej.
Przepuklina pępkowa po ciąży – jakie daje objawy i jak wygląda?
Objawy przepukliny pępkowej po ciąży, z jakimi zgłaszają się pacjentki, to przede wszystkim dyskomfort, np. uczucie „ciągnięcia” w miejscu, w którym się ona znajduje.
Jak wygląda przepuklina pępkowa po ciąży? Charakterystyczne jest pojawienie się niewielkiego guzka, który uwidacznia się np. podczas kaszlu lub wysiłku. W pozycji leżącej najczęściej zmniejsza się. Można go jeszcze wtedy „wcisnąć” palcem na miejsce. Niekiedy pacjentki uskarżają się na niewielki ból w okolicy pępka, a także wzdęcia i zaparcia.
W bardziej zaawansowanym stadium, może pojawić się ból o większym nasileniu. Guzek staje się wtedy bardziej widoczny, ponieważ pierścień pępka i wrota przepukliny poszerzają się. W worku przepuklinowym znajduje się już nie tylko tkanka tłuszczowa, ale także część jelita. W tej fazie rozwoju schorzenia, uwypuklenie jest widoczne częściej i dłużej, ale pacjentki mogą je jeszcze odprowadzić palcem na miejsce w odpowiedniej pozycji i warunkach, np. podczas ciepłej kąpieli.
W ostatnim stadium, „wciśnięcie” guzka jest już niemożliwe. Zwiększa się częstotliwość dolegliwości bólowych, a skóra w okolicy uwypuklenia bywa zaczerwieniona i cieńsza niż zwykle.
Jako że długotrwała obecność przepukliny pępkowej po ciąży, może doprowadzić do pojawienia się zrostów między ścianą jamy brzusznej a workiem przepuklinowym, należy jak najszybciej zgłosić problem lekarzowi.
Nieleczona przepuklina niekiedy staje się źródłem poważnych powikłań, np. znacznego powiększenia worka przepuklinowego, niemożności odprowadzania przepukliny czy owrzodzeń.
Zdarza się, że dochodzi nawet do uwięźnięcia przepukliny. Jest to powikłanie zagrażające życiu pacjentki, ponieważ prowadzi do niedrożności jelit.
Jak leczyć przepuklinę pępkową po ciąży?
Zarówno przepuklinę po CC (cesarkim cięciu), jak i przepuklinę pępkową po porodzie naturalnym, należy niezwłocznie pokazać lekarzowi.
Obecnie najskuteczniejszą metodą jej leczenia jest zabieg chirurgiczny. Operację można przeprowadzić z wykorzystaniem jednej z trzech technik:
- Przecięcie powłok brzusznych – tzw. zabieg otwarty.
- Operacja laparoskopowa – małoinwazyjna, z wykorzystaniem laparoskopu, czyli rurki z teleskopem, niewielką kamerą i źródłem światła.
- Zabieg z użyciem robota chirurgicznego – operacja również mniej inwazyjna od tradycyjnej, dzięki niewielkim narzędziom z większym zakresem ruchomości niż dłonie chirurga.
Techniki małoinwazyjne w usuwaniu przepukliny pępkowej po ciąży są obecnie stosowane znacznie częściej niż operacje „otwarte”. Przemawia za tym szereg korzyści dla pacjentek. Zaliczyć można do nich przede wszystkim:
- zminimalizowanie dolegliwości bólowych,
- mniejsze ryzyko powikłań,
- lepszy efekt estetyczny po zabiegu,
- mniejsze ryzyko zakażenia rany,
- krótszy okres rekonwalescencji.
Operacje zrobotyzowane to obecnie najnowocześniejsza metoda leczenia przepuklin. Wspomniane wyżej korzyści dla pacjentek wynikają z tych, które dostrzegają również operujący lekarze. Wszystko to sprawia, że operacje z użyciem robota są bezpieczniejsze – zmniejsza się np. ryzyko uszkodzenia naczyń.
Co ważne, w przypadku przepuklin pępkowych po ciąży, powstaje dużych rozmiarów ubytek między mięśniami ściany brzucha. Należy go zaszyć oraz zastosować specjalną siatkę wzmacniającą, która zapobiega nawrotowi schorzenia. Kiedyś wymagało to przeprowadzenia operacji otwartej. Obecnie dzięki robotowi chirurgicznemu, istnieje możliwość zszycia mięśni od wewnątrz.
Należy pamiętać, że decyzję o metodzie operacji przepukliny zawsze podejmuje lekarz na podstawie przeprowadzonego z pacjentką wywiadu oraz wykonanych badań. Jeśli nie istnieją żądne przeciwwskazania, a szpital jest wyposażony w nowoczesny sprzęt, zwykle zapada decyzja o wykonaniu operacji małoinwazyjnej.